Tarczyca jest niezbędnym organem w organizmie człowieka. Bowiem od niej zależy funkcjonowanie każdego z nas. Jeśli jest zdrowa, wszystko jest dobrze; jeśli natomiast ujawnia się choroby tarczycy, wówczas musimy podjąć leczenie. Jest ono konieczne, by móc prawidłowo funkcjonować.
Kilka słów na temat tarczycy
Tarczyca jest organem produkującym i wydzielającym do krwi hormony. Jest ona umiejscowiona u podstawy szyi. Swym kształtem przypomina trochę postać motyla. Tworzą ją dwa płaty boczne, które połączone są niewielkim pasmem tkanki, zwanym cieśniną. Czasem może występować również trzeci płat. Tarczyca wytwarza trzy główne hormony. Podstawowym hormonem jest tyroksyna, oznaczana jako T 4. Poza tym hormonem tarczyca produkuje również trijodotyroninę – oznaczaną symbolem T 3. Tarczyca wytwarza także kalcytoninę. Podwzgórze wydziela hormon o nazwie tyreoliberyna (TRH), natomiast przysadka mózgowa wydziela tyreotropinę (TSH).
Ważna rola tarczycy
Tarczyca odgrywa niezwykle istotną rolę w funkcjonowaniu całego organizmu człowieka. Bowiem produkuje potrzebne hormony. Są one ważne dla prawidłowego rozwoju oraz pracy organizmów ludzkich. Hormony tarczycy w okresie płodowym człowiek i przez pierwsze dwa lata życia wpływają na kształtowanie mózgu. Ich braki w tych okresach prowadzą do trwałego niedorozwoju umysłowego – nazywanego kretynizmem. Niedobór hormonów tarczycy u dzieci powoduje także zahamowanie wzrostu w stosunku do właściwych proporcji ciała. Ponadto następuje wyraźne opóźnienie rozwoju płciowego.
Trzeba zaznaczyć, że w każdym momencie życia hormony tarczycy pobudzają produkcję energii cieplnej, mają wpływ na intelekt i nastrój każdej osoby. Ponadto wpływają na pracę serca, mięśni szkieletowych, jajników oraz jelit.
Jak sprawdzić stan tarczycy?
By sprawdzić stan tarczycy warto przeprowadzić kilka badań laboratoryjnych. Na podstawie uzyskanych wyników odczytujemy poziom tyreotropiny ( w skrócie TSH) oraz poziom wolnej trójjodotyroniny i wolnej tyroksyny (FT 4). Uzyskane wyniki można zinterpretować następująco: zmniejszenie stężenia poziomu TSH oznacza nadczynność tarczycy, a zwiększone stężenie to niedoczynność tarczycy.
Dla ustalenia stanu tarczycy możemy wykonać także inne badania . Są to na przykład ultrasonografia tarczycy czy radioizotopowe badanie tarczycy. Na podstawie pierwszego z nich można wykryć niewielkie guzki, a także ustalić stan tkanki gruczołu tarczycy. Każdy z nas może mieć wykonane takie badanie. Drugie – radioizotopowe badanie tarczycy daje możliwość obserwacji położenia gruczołu, a także pokazuje charakter wykrytych guzów.
Jest jeszcze inny sposób na sprawdzenie stanu tarczycy. Można przeprowadzić cienkoigłową biopsję aspiracyjną. Ta metoda badania pozwala na przeprowadzenie badania histologicznego na podstawie wycinka tkanki tarczycy. Tą drogą uzyskujemy ocenę ewentualnych stanów nowotworowych.
Nadczynność tarczycy i niedoczynność
Niedoczynność tarczycy wywoływana jest przez niedostateczną ilość wyprodukowanych hormonów tarczycy. Ich braki wywołują spowolnienie procesu przemiany materii. Niedoczynność tarczycy przejawia się poprzez szybki przyrost masy ciała, uczucie zimna, zmęczenie, trudności z koncentracją, częste zaparcia, zimny i suchy rogowaciejący naskórek.
Niekiedy zdarza się również odwrotna zależność : jod w nadmiarze może wywołać nadczynność tarczycy i groźną chorobę Gravesa – Basedowa, której przejawem jest porażenie mięśni oka i wytrzeszcz oczny. Dlatego przyjmowanie jodu przez osoby nie jest polecane. Wśród kobiet częściej występuje nadczynność tarczycy niż u mężczyzn.
Ważna rola jodu
Jod jest niezwykle ważnym składnikiem budowy hormonów tarczycowych. Znajduje się on przede wszystkim w śladowych ilościach w takich produktach, jak: ryby morskie, owoce morza oraz mleko i jajka.
Dla prawidłowego „działania” tarczycy potrzebne są odpowiednie ilości jodu w codziennym jadłospisie. Dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek śladowy u dzieci do 6 r. ż wynosi 90 mg, natomiast u dzieci w wieku od 7 – 10 lat wynosi 120 mg. Z kolei u osób dorosłych potrzeba codziennie około 150 mg jodu, a u kobiet w ciąży i karmiących 200 mg jodu to konieczność.
W krajach europejskich, w tym w Polsce panuje niedobór jodu u ludzi mieszkających na terenach w znacznej odległości od nabrzeży nadmorskich. Dlatego też został wprowadzony nakaz wzbogacania jodem soli kamiennej oraz wody pitnej. Te działania określane są jako ważna profilaktyka jodowa.
Jak wspomóc pracę tarczycy?
Wspomaganie pracy gruczołu tarczycowego polega przede wszystkim na przyjmowaniu określonych preparatów. Są to zazwyczaj specyfiki, które zawierają tylko naturalne składniki. Działanie tych preparatów tak pobudza pracę tarczycy, by produkowała odpowiednie ilości hormonów tarczycowych. Ponadto tego typu środki wspomagają pracę tarczycy i mają wpływ na likwidowanie objawów, które związane są z chorobą tarczycy. Niektóre zmniejszają nadwagę, depresję oraz suchość skóry, czy wypadanie włosów.
Warto jednak przed zastosowaniem któregokolwiek środka skonsultować się z lekarzem specjalistą.
