Opryszczka często pojawia się w lecie (pod wpływem nadmiernej ekspozycji ust i całego ciała na słońce) oraz w tych porach roku, gdy nasza odporność spada drastycznie i stajemy się bardziej podatni na wszelkiego rodzaju choroby. W dzisiejszych czasach większość z nas zarażona jest wirusem opryszczki i choć nie u każdej osoby opryszczka się ujawnia mimo wszystko nad wyraz często jesteśmy jej nosicielami.
Przyczyny opryszczki
Sprawcą opryszczki jest wirus HSV – 1. Bardzo łatwo się nim zarazić, a wirus ten jest bardzo zdradliwy i większość swojego życia (de facto życia nosiciela) spędza będąc w stanie uśpienia. Przyczaja się w układzie nerwowym i czeka na moment, w którym będzie mógł przystąpić do ataku lub dostać się do organizmu innej osoby. Wirus ten uaktywnia się głównie w stanach stresu i osłabienia organizmu. Jeśli jesteśmy zdrowi, silni i sprawni opryszczka praktycznie nam nie grozi, pod warunkiem oczywiście, że potrafimy też radzić sobie ze stresem jednym z zabójców naszej odporności.
Kiedy się zarażamy?
Momentu zarażenia wyodrębnić nie sposób. Często do zarażenia opryszczką dochodzi już w czasie porodu. Jeśli nie wtedy, to szczególnie niebezpiecznym jest okres chodzenia do przedszkola czy szkoły. W takich warunkach trudno izolować dzieci, a skoro nawet nie jesteśmy w stanie stwierdzić, czy mamy do czynienia z nosicielem trudno o uniknięcie zarażenia. Tym niemniej niektóre osoby nosicielami nie są – choć ja osobiście nie znam chyba nikogo takiego, przeprowadzając krótką ankietę wśród znajomych stwierdziłam, że przynajmniej raz w życiu każda z pytanych osób miała opryszczkę.
Jak przebiega opryszczka?
Opryszczka ujawnia się najczęściej na czerwieni wargowej (nie mylić ze spękanymi ustami), choć wirus HSV – 1 może też zaatakować inne miejsca na twarzy (i głębiej w organizmie). Szczególnie podatne na jego inwazję są wszelkiego rodzaju śluzówki. Dopóki opryszczka objawia się jedynie na wargach i to sporadycznie nie należy wpadać w panikę, choć profilaktycznie trzeba koniecznie zadbać o odporność oraz o to, by nie doprowadzić do samozakażenia innych miejsc. Tzn. gdy opryszczka przystąpi już do ataku pod żadnym pozorem nie powinniśmy tej zmiany rozdrapywać, należy też unikać dotykania i oblizywania ust. Po każdym smarowaniu miejsca zmienionego chorobowo ręce należy dokładnie umyć by nie przenieść wirusa gdzieś dalej (gdy opryszczka trafi w pobliże mózgu może wywołać nawet zapalenie opon mózgowych, które jest bardzo groźną i bardzo ciężką chorobą).
Początkowo, zanim jeszcze pojawią się widoczne zmiany usta osoby u której właśnie ujawnia się opryszczka swędzą, pieką, lub mrowią (w miejscu, w którym pojawi się zmiana). Po mniej więcej dwóch dniach w tym samym miejscu pojawiają się pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym. Po jakimś okresie czasu (kilka dni) pęcherzyki pękają a całość zmienia się w dość bolesną nadżerkę – to stadium jest wyjątkowo groźne, bo teraz wirus jest niejako na zewnątrz i bardzo łatwo przenieść go gdzieś indziej lub zarazić kogoś z własnego otoczenia. Następnie nadżerka przysycha, tworzy się strupek i usta goją się, po opryszczce nie pozostaje nawet ślad. Cały proces może trwać nawet około dwóch tygodni. Czas ten można wydatnie skrócić. Można też zablokować proces tworzenia się opryszczki stosując odpowiednie lekarstwo (na rynku dostępnych jest ich całkiem sporo).
Leczenie opryszczki
Podstawą jest oczywiście profilaktyka czyli wzmacnianie odporności z pomocą odpowiedniej diety i aktywności fizycznej. Poza tym ważne jest wystrzeganie się możliwości samozakażenia i ewentualnego zarażenia od osób, które mają opryszczkę w stadium aktywnym. Nie należy całować takich osób ani tym bardziej używać tych samych naczyń bez ich wcześniejszego bardzo dokładnego umycia. Do leczenia opryszczki nie nadają się antybiotyki ani popularne ostatnio kortykosteroidy. Wystarczające są znane i popularne leki przeciwwirusowe takie jak acyklowir, walacyklowir czy pencyklowir. Miejsca zmienione chorobowo można też smarować maściami cynkowymi. To również pomaga. Jeśli nie mamy pod ręką innych leków wystarczy rozpuścić w odrobinie wody polopirynę albo aspirynę i tak uzyskanym roztworem smarować usta zaatakowane opryszczką.
Na opryszczkę pomogą nam też różnego rodzaju domowe sposoby, o większej i mniejszej skuteczności. W razie potrzeby i je można wykorzystać choć zazwyczaj charakteryzują się nieco (bądź znacznie) mniejszą skutecznością niż farmaceutyki.
Domowe sposoby na opryszczkę
W domowej walce z opryszczką warto wykorzystać czosnek i cebulę – rośliny znane ze swoich właściwości odkażających. Czosnek i cebula działają przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwwirusowo (szczególnie czosnek). Z warzyw tych można wycisnąć sok lub przekroić i smarować cząstkami warzyw zmienione chorobowo miejsca. Można też przyrządzać okłady nakładając niewielką cząstkę czosnku lub cebuli na usta i zabezpieczając je opatrunkiem.
Podobnie możemy wykorzystać cytrynę, a nawet ocet. Szczególnie polecanym domowym specyfikiem na opryszczkę jest aloes (postępujemy z nim podobnie jak z cebulą i czosnkiem). Miejsca zmienione chorobą można też smarować miodem lub pastą do zębów, a nawet własnym moczem (mocz również działa odkażająco).
Powodzenia w walce z wirusem!
