Żeby odpowiedzieć na pytanie zadane w tytule najpierw należałoby zdefiniować pojęcie ‚dusza’ w odniesieniu do zegarków. Mówi się, że zegarki mechaniczne mają duszę, a elektroniczne już nie. Za jej istnieniem przemawiałoby więc ścisłe uzależnienie od człowieka, który nakręcając zegarek obdarza go cząstką własnej energii przekazując mu również duszę, ale dlaczego zegarki elektroniczne miałyby być jej pozbawione skoro w proces ich produkcji również wkłada się coś więcej niż tylko energię pochodzącą z maszyn?
Można mieć wątpliwości prawda? Ale za tym, że zegarki mechaniczne duszę mają, a elektroniczne nie przemawiają (podobno) poniższe argumenty.
Zegarki mechaniczne różnią się ‚głosami’
W zależności od zastosowanego mechanizmu i od stanu technicznego zegarka głos jaki wydaje jest bardzo różny. Zegarki elektroniczne też leciutko tykają, ale jest to jedynie efekt przeskakiwania wskazówki. W zegarku mechanicznym pracuje i ‚mówi’ cały jego mechanizm.
Zegarki z duszą łatwo ulegają wpływom
Ulegają wpływom takim jak chociażby zakłócenia elektromagnetyczne. Zegarki kwarcowe są bardziej obojętne – wydają się więc nieczułe, ale za to nic nie zakłóca ich pracy. Poza tym praca zegarka mechanicznego uzależniona jest ściśle od człowieka. My musimy zegarek nakręcić i zadbać o niego. Poza tym mechanizm taki wymaga stałej regulacji, bo odchylenia w pomiarze czasu przez zegarki mechaniczne są znacznie większe niż w ich kwarcowych odpowiednikach. Zegarki mechaniczne późnią się bądź śpieszą o kilka sekund dziennie (najlepsze modele), co w skali miesiąca może przełożyć się na dosyć poważne odchylenia. To my musimy w pewnym sensie zarządzać pracą i wskazaniami zegarka.
Czas i zaangażowanie
Produkcja zegarka mechanicznego trwa znacznie dłużej niż zegarka elektronicznego. Stworzenie tradycyjnego mechanizmu wymaga ogromnego zaangażowania już na etapie projektowania, ale nie bez znaczenia jest też czasochłonność procesu produkcji a nawet kontrola jakości. W manufakturach, które tworzą własne mechanizmy i to niemal od A do Z wydaje się ogromne kwoty na te zdawałoby się poboczne czynności. Wszystko to kształtuje duszę, ale i wartość czasomierzy.
Podobnie jeśli chodzi o naprawy – zegarki mechaniczne wymagają ogromnej drobiazgowości. Wiedzą o tym zegarmistrzowie, którzy najbardziej cenią sobie doświadczenia typu pierwsze uruchomienie zegarka mechanicznego po naprawie.
Czy prestiż ma wpływ na duszę?
Ta kwestia jest bodajże jeszcze bardziej skomplikowana i tak naprawdę nie do rozstrzygnięcia, zwłaszcza że prestiżowe zegarki wcale nie muszą być zegarkami mechanicznymi. Prestiż decyduje raczej o wartości i tego, jak bardzo pożądany jest dany model i jakim zainteresowaniem cieszy się wśród klientów. Nie mniej jednak warto zwrócić uwagę na jeden aspekt ‚prestiżu’ nie do końca związany z kwestią posiadania (bądź) nie duszy przez prestiżowe zegarki. Zegarki mechaniczne nawet tego samego producenta są droższe od analogicznych zegarków elektronicznych. Mechanizm kształtuje więc wartość i co do tego trudno mieć jakiekolwiek wątpliwości.
Jeżeli wartość finansowa ma przełożenie na wartość sentymentalną bądź emocjonalną ( z zegarkami bywamy emocjonalnie związani) to skoro do głosu dochodzą emocje trudno odmówić duszy czasomierzom, których pragniemy i do których jesteśmy przywiązani.
